احادیث در مورد ماه رمضان 2
رسول خدا(ص): اگر بنده ارزش ماه رمضان را بداند، آرزو می کند که سراسر سال، رمضان باشد.
رسول خدا(ص): چون حلال ماه رمضان پدید آید، درهای دوزخ بسته گردد و درهای بهشت گشوده شود و شیاطین به زنجیر کشیده شوند.
امام علی(ع): روزی رسول خدا(ص) برای ما خطبه ای ایراد کرد و فرمود: ای مردم! همانا ماه با برکت و رحمت و آمرزش به شما روی آورده است. این ماه نزد خدا برترین ماه است و روزهایش برترین روزها و شبهایش برترین شبها و ساعتهایش برترین ساعات. در این ماه شما به میهمانی خدا دعوت شده اید و در زمره بهرمندان از کرامات خداوند قرار گرفته اید. در این ماه نفس های شما تسبیح خداست و خواب شما عبادت است و اعمال شما پذیرفته و دعایتان به اجابت می رسد... من برخاستم و عرض کردم: ای رسول خدا! برترین کارها در این ما چیست؟ پیامبر فرمود: ای اباالحسن! برترین کارها در این ماه خویشتنداری از حرامهای خداوند است.
رسول خدا(ص): هر که ماه رمضان را دریابد و آمرزیده نشود، خداوند او را(از رحمت خود) دور گرداند.
رسول خدا(ص): در خطبه اش به هنگام فرارسیدن ماه رمضان -: بدبخت کسی است، در این ماه بزرگ از آمرزش خداوند محروم ماند.
رسول خدا(ص): کسی که در ماه رمضان آمرزیده نشود، در کدام ماه آمرزیده شد؟
امام صادق (ع): کسی که در ماه رمضان آمرزیده نشود، تا ما رمضان آینده آمرزیده نگردد مگر آن که در عرفات حاضر شود.
شیخ صدوق رحمه الله به سند معتبر روایت نموده از حضرت امام رضا علیه السلام از پدران بزرگوار خود از حضرت امیر المومنین علیه السلام که فرمود: روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم برای ما خطبه ای خواند و چنین فرمود:
ایها الناس! هان که ماه خدا به سوی شما، روی کرده است همراه با برکت و رحمت و آمرزش.
ماهی که نزد خدا بهترین ماههاست و روزهای آن، بهترین روزها. ماهی که در آن به مهمانی خدا فرا خوانده شده اید و در آن از اهل کرامت خدا گردیده اید. نفسهای شما در آن ثواب تسبیح (گفتن ذکر سبحان الله) دارد. و خواب شما ثواب عبادت. عملهای شما در آن (بیشتر) مورد قبول است و دعاهای شما در آن مستجاب.
پس با نیتهایی درست و دلهای پاکیزه (از گناهان و صفات ناپسند)، از پروردگارتان بخواهید تا شما را به روزه ی آن و قرائت قرآن توفیق دهد که شقّی و بدبخت کسی است که از آمرزش خدا در این ماه بزرگ محروم گردد.
به گرسنگی و تشنگی خود در این ماه، گرسنگی و تشنگی خود را در روز قیامت یاد آرید. و بر فقرا و بیچارگان خود تصدق کنید و به سالخوردگان خود تعظیم و احترام کنید. کودکان خود را بنوازید و به خویشان خود برسید
و چشمها را از آنچه دیدن آن جایز نیست و گوشها را از آنچه شنیدن آن روا نمی باشد پوشیده نگاهدارید. زبانهای خود را (از آنچه نباید گفت)نگاه دارید. و دیده های خود را از آنچه دیدن آن جایز نیست بپوشانید، و با یتیمان مردم مهربانی کنید تا با یتیمان شما مهربانی کنند
و از گناهان به سوی خدا بازگشت نمائید و در هنگام نمازهایتان دستهای خود را به سوی حق بلند کنید که آن هنگام بهترین اوقاتی است که خدای متعال نظر رحمت به سوی بندگانش می نماید، هر گاه او را بخوانند پاسخ ایشان بدهد. و هر گاه ندایش کنند، لبّیک می گوید و هر وقت او را بخوانند دعایشان مستجاب گرداند.
ایها الناس! براستی که جانهای شما در گرو اعمال شماست پس به استغفار و طلب آمرزش از خدا آن را آزاد سازید. و پشت های شما از گناهان سنگین شده است، پس به سجده های طولانی از سنگینی آن بکاهید.
بدانید که خدای تعالی به عزّت و جلال خود سوگند یاد کرده است که نمازگزاران و سجده کنندگان در این ماه را عذاب نکند و در روز قیامت ایشان را به آتش جهنم نترساند.
ایها الناس! هر که از شما روزه دار مومنی را در این ماه افطار دهد، از برای او نزد خدا ثواب آزاد کردن بنده ای و آمرزش گناهان گذشته خواهد بود. مردم گفتند: یا رسول الله، همه ی توان (مالی انجام چنین کاری) را نداریم.
حضرت پاسخ دادند: از آتش دوزخ خود را دور دارید هر چند به نیمی از دانه ی خرما. از آتش جهنم خود را دور دارید اگر چه به جرعه ای آب.
ایها الناس! هر که در این ماه اخلاق خود را نیکو کند، در روزی که پاها بر صراط می لغزد به او به آسانی اجازه ی عبور می دهند. هر که در این ماه از خدمت بنده(و زیر دستان)خود تخفیف دهد، خدا حساب(و بررسی اعمال) او را در قیامت تخفیف خواهد داد.
و هر که در این ماه شرّ خود را از مردم باز دارد، حقّ تعالی غضب خود را در قیامت از او باز دارد.
و هر که در این ماه یتیمی را گرامی دارد و کرم نماید، خدا او را در قیامت گرامی خواهد داشت. و کرم خداوند در قیامت شامل حال او خواهد شد.
و هر که به خویشان خود در این ماه رسیدگی و احسان کند، خدا او را مشمول رحمت خود در قیامت گرداند.
و هر که قطع رابطه با خویشان خود نماید، خدا در قیامت رحمت خود را از او قطع خواهد کرد.
و هر که در این ماه با انجام نماز مستحبّی، از در بندگی در آید خدا برات بیزاری از آتش جهنم برایش بنویسد.
و هر که در این ماه (نماز) واجبی را انجام دهد، برای او ثواب هفتاد (نماز) واجبی که در ماههای دیگر انجام دهد منظور خواهد شد.
و هر کس در این ماه زیاد بر من درود و صلوات بفرستد خدای تعالی کفه ترازوی عمل او را سنگین گرداند روزی که کفه ترازوی اعمال سبک باشد و کسی که در این ماه آیه ای از قرآن تلاوت نماید ثواب کسی را دارد که در ماههای دیگر یک ختم قرآن نماید.
ایها الناس! براستی که درهای بهشت در این ماه باز است پس از پروردگار خود در خواست کنید که آنها را بر شما نبندد. و درهای آتش جهنم بر روی شما بسته است پس از پروردگارتان بخواهید که آنها را بر روی شما نگشاید. و شیاطین را در این ماه غُل و زنجیر کرده اند پس از پروردگارتان بخواهید که ایشان را بر شما مسلّط نگرداند.
حضرت امیر المومنین علیه السلام فرمود: پس بر خاسته و گفتم: یا رسول الله بهترین اعمال در این ماه چه عملی است؟ حضرتش پاسخ فرمود: یاابالحسن، برترین اعمال در این ماه پرهیز و اجتناب از آنچه که خدای عزّوجّل از آن نهی فرموده است.
عن فاطمه الزهرا سلام الله عليها
ما يصنع الصائم بصيامه اذا لم يصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.
حضرت زهرا عليها السلام فرمود:
روزهدارى كه زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نكرده روزهاش به چه كارش خواهد آمد.
بحار، ج 93 ص 295
مام حسن علیه السلام فرمودند:
ان لکل صائم عند فطوره دعوة مستجابة فاذا کان اول لقمة فقل : بسم الله اللهم یاواسع المغفرة اغفر لی
هر روزه داری هنگام افطار یک دعای اجابت شده دارد . پس در اولین لقمه افطار بگو: به نام خدا ، ای خدایی که آمرزش تو فراگیر و وسیع است ، مرا ببخش
(اقبال الاعمال ، ص 116
1. ركن اسلام
امام باقر (ع) فرمود : اسلام بر پنج چيز استوار است : نماز ، زكات ، حج ، روزه و ولايت ( رهبري اسلامي )
( فروع كافي ، ج 4 ، ص 62 ، ح 1 )
2. فلسفه روزه
امام صادق (ع) فرمود : خداوند روزه را واجب كرده تا بدين وسيله دارا و ندار ( غني و فقير ) مساوي گردند .
( من لا يحضره الفقيه ، ج 2 ، ص 43 ، ح 1 )
3. روزه آزمون اخلاص
امير المؤمنين (ع) فرمود : خداوند روزه را واجب كرد تا به وسيله آن اخلاص خلق را بيازمايد .
( نهج البلاغه ، حكمت 252 )
4. روزه يادآور قيامت
امام رضا (ع) فرمود : مردم به انجام روزه امر شده اند تا دردگرسنگي و تشنگي را بفهمند و به واسطه آن فقر و بيچارگي آخرت را بيابند .
( وسايل الشيعه ، ج 4 ، ص 4 ، ح 5 )
5. زكات بدن
رسول خدا (ص) فرمود : براي هر چيز زكاتي است و زكات بدن ها روزه است .
( الكافي ، ج 4 ،ص 62 ، ح 3 )
6. سپر آتش
رسول خدا (ص) فرمود : روزه ، سپر آتش ( جهنم ) است . يعني به واسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود .
( الكافي ، ج 4 ، ص 162 )
7. اهميت روزه
رسول خدا (ص) فرمود : روزه گرفتن در گرما ، جهاد است .
(بحارالانوار ، ج 96 ، ص 257 )
8. روزه نفس
امير المؤمنين علي (ع) فرمود : روزه نفس از لذت هاي دنيوي ، سودمندترين روزه هاست .
( غررالحكم ، ج 1 ، ص 416 ، ح 64 )
9. روزه واقعي
امام علي (ع) فرمود : روزه ، پرهيز از حرام هاست . همچنان كه شخص از خوردني و نوشيدني پرهيز مي كند .
( بحار ، ج 93 ، ص 249 )
10. برترين روزه
امام علي (ع) فرمود : روزه قلب بهتر از روزه زبان و روزه زبان بهتر از روزه شكم است .
( غررالحكم ، ج 1 ، ص 417 ، ح 80 )
11. روزه چشم و گوش
امام صادق (ع) فرمود : آن گاه كه روزه مي گيري بايد چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه دار باشند . ( از گناهان پرهيز كند . )
( كافي ، ج 4 ، ص 87 )
12. روزه اعضاو جوارح
حضرت زهرا (ع) فرمود : روزه داري كه زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نكرده است روزه اش به چه كارش خواهد آمد .
( بحار ، ج 93 ، ص 295)
. روزه ناقص
امام باقر (ع) فرمود : روزه اين افراد كامل نيست :
1. كسي كه امام ( رهبر ) را نافرماني كند .
2. بنده فراري تا هنگامي كه برگردد .
3. زني كه اطاعت شوهر نكرده ، تا اين كه توبه كند .
4. فرزندي كه نافرمان شده تا اين كه فرمانبردار شود .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 295 )
14. روزه بي ارزش
امام علي (ع) فرمود : چه بسا روزه داري كه از روزه اش جز گرسنگي و تشنگي بهره اي ندارد و چه بسا زنده داري كه از نمازش جز بي خوابي و سختي سودي نمي برد .
( نهج البلاغه ، حكمت 145 )
15. روزه و صبر
امام صادق (ع) فرمود : خداوند عزوجل فرموده است : از صبر و نماز كمك بگيريد ، صبر ، روزه است .
( وسائل الشيعه ، ج ، ص 298 ، ح 3 )
16. روزه و صدقه
امام صادق (ع) فرمود : يك درهم صدقه دادن از يك روز روزه مستحبي والاتر است .
( وسايل الشيعه ، ج 7 ، ص 218 ، ح 6 )
17. پاداش روزه
رسول خدا فرمود : خداي تعالي فرموده است : روزه براي من است و من پاداش آن را مي دهم .
( وسايل الشيعه ، ج 7 ، ص 294 ، ح 15 و 16و27و30 )
18. جرعه نوشان بهشت
رسول خدا ( ص ) فرمود : كسي كه روزه او را از غذا هاي مورد علاقه اش باز دارد ، بر خداست كه به او از غذا هاي بهشتي بخوراند و از شراب هاي بهشتي به وي بنوشاند .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 331 )
19. خوشا به حال روزه داران
رسول خدا (ص) فرمود : خوشا به حال كساني كه براي خدا گرسنه و تشنه شده اند اينان در روز قيامت سير مي شوند .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 299 ، ح 2 )
20. مژده به روزه داران
امام صادق (ع) فرمود : هر كس در روز بسيار گرم براي خدا روزه بگيرد و تشنه شود ، خداوند هزار فرشته را مي گمارد تا دست به چهره او بكشند و به وي بشارت دهند تا هنگامي كه افطار كند .
( الكافي ، ج 4 ، ص 64 )
21. شادي روزه دار
امام صادق (ع) فرمود : براي روزه دار دو سرور و خوشحالي است :
1. هنگام افطار
2. هنگام لقاء پروردگار ( وقت مردن و در قيامت )
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 290و294 ، ح 6و26 )
22. بهشت و باب روزه داران
رسول خدا (ص) فرمود : براي بهشت دري است به نام « ريان » كه فقط روزه داران از آن وارد
مي شوند .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 295 ، ح 31 )
23. دعاي روزه داران
اما كاظم (ع) فرمود : دعاي شخص روزه دار هنگام افطار مستجاب مي شود .
( بحارالانوار ، ج 92 ، ص 255 ، ح 33 )
24. بهار مؤمنان
رسول خدا (ص) فرمود : زمستان ، بهار مؤمن است ؛ از شب هاي طولاني اش براي شب زنده داري و از روز هاي كوتاهش براي روزه داري بهره مي گيرد .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 302 ، ح 3)
25. روزه مستحبي
امام صادق (ع) فرمود : هر كس كار نيكي انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 313 ، ح 33)
26. روزه ماه رجب
امام كاظم (ع) فرمود : رجب نام نهري است در بهشت از شير سفيدتر و از عسل شيرين تر ؛ هر كس يك روز از ماه رجب را روزه بگيرد خداوند از آن نهر به او مي نوشاند .
( من لا يحضره الفقيه ، ج 2 ، ص 56 ،ح 2 )
27. روزه ماه شعبان
امام صادق (ع) فرمود : هر كس سه روز آخر ماه شعبان را روزه گيرد و به روزه ماه رمضان وصل كند ، خداوند ثواب روزه دو ماه پي در پي را برايش محسوب مي كند .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 375 ، ح 22 )
28. افطاري دادن (1)
امام صادق (ع) فرمود : هر كس روزه داري را افطار دهد ، براي او هم مثل اجر روزه دار است .
( الكافي ، ج 4 ، ص 68 ، ح 1 )
29. افطاري دادن (2)
امام كاظم (ع) فرمود : افطاري دادن به برادر روزه دارت از گرفتن روزه ( مستحبي ) بهتر است .
( الكافي ، ج 4 ، ص 68 ، ح 2 )
30. روزه خواري
امام صادق (ع) فرمود : هر كس يك روز ماه رمضان را ( بدون عذر ) بخورد ، روح ايمان از او جدا مي شود .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 181 ، ح 4 و 5 )
31. رمضان ماه خدا
امام علي (ع) فرمود : رمضان ماه خداو شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 266 ، ح 23 )
32. رمضان ماه رحمت
رسول خدا (ص) فرمود : رمضان ماهي است كه ابتدايش رحمت و ميانه اش مغفرت و پايانش آزادي از آتش است .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 342 )
33. فضيلت ماه رمضان
رسول خدا (ص ) فرمود : در هاي آسمان در اولين شب ماه رمضان گشوده مي شود و تا آخرين شب آن بسته نخواهد شد .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 344 )
34. اهميت ماه رمضان
رسول خدا (ص ) فرمود : اگر بنده « خدا »مي دانست كه در ماه رمضان چيست [چه بكتي وجود دارد ] دوست مي داشت كه تمام سال رمضان باشد .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 346 )
35. قرآن و ماه رمضان
امام رضا (ع) فرمود : هر كس ماه رمضان يك آيه از كتاب خدا را قرائت كند ، مثل اين است كه در ماه هاي ديگر تمام قران را بخواند .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 346 )
36. شب سرنوشت ساز
امام صادق (ع) فرمود : آغاز سال ( حساب اعمال ) شب قدر است . در آن شب برنامه سال آينده نوشته مي شود .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 258 ، ح 8 )
37. برتري شب قدر
از امام صادق (ع) سؤال شد : چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است ؟
حضرت فرمود : كار نيك در آن شب از كار در هزار ماه كه در آن ها شب قدر نباشد بهتر است .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 256 ، ح2)
38. تقدير اعمال
امام صادق (ع) فرمود : برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مي گيرد و تصويب آن در شب بيست و يكم و تنفيذ آن در شب بيست و سوم .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 259 )
39. احياء شب قدر
فضيل بن يسار گويد : امام باقر (ع) در شب بيست و يكم و بيست و سوم ماه رمضان مشغول دعا مي شد تا شب به سر آيد و آن گاه كه شب به پايان مي رسيد نماز صبح را مي خواند .
( وسائل الشيعه ، ج 7 ، ص 260 ، ح 4 )
40. زكات فطره
امام صادق (ع) فرمود : تكميل روزه به پرداخت زكاه يعني فطره است . همچنان كه صلوات بر پيامبر(ص) كمال نماز است .
( وسائل الشيعه ، ج 6 ، ص 221 ، ح 5 )